De Oostenrijkse privacyactivist Max Schrems mag Facebook aanklagen in zijn thuisland. Hij kan zich beroepen op zijn recht als consument.
Dat heeft een belangrijke adviseur van het Europees Hof van Justitie dinsdag geadviseerd aan de hoogste rechtbank van Europa. Advocaat-generaal Michal Bobek schrijft in zijn advies dat Schrems nog steeds zijn rechten als consument kan uitoefenen, ook al gebruikt hij Facebook ook bedrijfsmatig.
Het advies van Bobek is niet bindend, maar in veel gevallen volgt het Europees Hof de mening van zijn advocaat-generaal. Verwacht wordt dat de rechtbank in de loop van volgend jaar een definitieve uitspraak doet.
Schrems spande zijn rechtszaak tegen Facebook aan na onthullingen van NSA-klokkenluider Edward Snowden over Amerikaanse afluisteractiviteiten rond grote internetbedrijven. Volgens Schrems doet Facebook onvoldoende om de privacy van zijn gebruikers te beschermen. Hij heeft ook bezwaar tegen het volgen van Facebook-gebruikers via cookies.
Rechten
Voor de Oostenrijkse rechter had Facebook al beargumenteerd dat Schrems niet als consument kan worden gezien, omdat hij een Facebook-pagina heeft waarop hij zijn volgers op de hoogte houdt over zijn juridische strijd. Dat is volgens het sociale netwerk beroepsmatig gebruik van het sociale netwerk.
De advocaat-generaal stelt echter dat Schrems ondanks dit gebruik ook zijn rechten als consument behoudt. Daarom mag hij Facebook ook aanklagen in zijn thuisland Oostenrijk, in plaats van in Ierland, waar het Europese hoofdkantoor van Facebook is gevestigd.
Class-action
Schrems wilde zijn rechtszaak tegen Facebook aanspannen namens een groep van rond de 25.000 gebruikers. Zij konden zich aansluiten bij een ‘class-action‘, een type rechtszaak dat in de VS gangbaar is, maar in Europa weinig voorkomt.
De advocaat-generaal vindt niet dat Schrems de hele groep mag vertegenwoordigen. Als hij zich beroept op zijn rechten als consument, om Facebook zo in Oostenrijk aan te klagen, kan hij zijn aanklacht niet namens medegebruikers in binnen- en buitenland indienen. De Europese Unie zou wel een wet kunnen aannemen die het opzetten van zulke class-action-rechtszaken mogelijk maakt, schrijft Bobek, maar van zulke wetgeving is nu nog geen sprake.
Safe Harbor
Schrems won eerder al een rechtszaak tegen de Ierse privacywaakhond. Ook in die zaak ging het om de privacy van Facebook-gebruikers. De Oostenrijker vond dat de waakhond moest optreden tegen uitwisseling van gegevens tussen de EU en VS, maar de toezichthouder wilde dat niet doen.
Uiteindelijk leidde die zaak tot het ongeldig verklaren van het Safe Harbor-akkoord, waarmee zulke data-uitwisseling werd geregeld. Dat akkoord is inmiddels vervangen door de Privacy Shield-overeenkomst. Schrems verschijntvolgend jaar opnieuw voor het Europees Hof van Justitie, omdat hij vindt dat ook dit nieuwe verdrag onwettelijk is.
Bron: ‘Privacyactivist Max Schrems mag Facebook aanklagen in Oostenrijk’
