Het duurt nog jaren voordat de overheid organisaties heeft doorgelicht op het onterecht registreren van een tweede nationaliteit en het bijhouden van andere “vervuilde data”. Het demissionaire kabinet kreeg van de Kamer de opdracht om deze foute persoonsgegevens op te ruimen. Om dit voor elkaar te krijgen, heeft het kabinet zeker deze hele regeerperiode van vier jaar nodig, meldt staatssecretaris Raymond Knops (Binnenlandse Zaken) aan de Tweede Kamer.
De Kamer riep het kabinet op om “een voorstel te doen hoe overal binnen overheidsinstellingen vervuilde data, risicomodellen en het gebruik van nationaliteit worden opgeruimd”. Het kabinet moet stoppen met het bijhouden van deze gegevens, om te leren van het toeslagenschandaal.
Risicomodellen moeten deels blijven bestaan voor toezicht en handhaving, zegt Knops. Volledig stoppen met het bijhouden van nationaliteit zou veel andere taken “ernstig bemoeilijken” en soms zelfs “nagenoeg onmogelijk” maken.
Daarom worden alle overheidsinstanties doorgelicht op “onrechtmatig of oneigenlijk gebruik van deze indicatoren in risicomodellen”. Bij de Belastingdienst, Toeslagen en bijvoorbeeld het UWV zijn deze onderzoeken al geopend. Knops heeft aan collega-bewindslieden gevraagd onderzoek naar organisaties op hun eigen terreinen voor te bereiden. Dit jaar worden “plannen van aanpak opgesteld” en wordt een projectleider voor het doorlichten aangesteld.
Naast het nalopen van de verwerkingsregisters wordt er een actieve zoektocht gestart “om binnen de eigen organisatie, processen en systemen in kaart te brengen waar deze indicatoren in risicomodellen worden gebruikt”. Het kabinet gaat op zoek naar een manier om het “objectief meetbaar” te maken of bijvoorbeeld de tweede nationaliteit onrechtmatig is geregistreerd.
Bij twijfel wordt een melding gemaakt
Knops schrijft dat bij twijfel melding wordt gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens of bij het College voor de Rechten van de Mens. “Indien sprake is van risicomodellen waar onrechtmatig of oneigenlijk gebruik wordt gemaakt van afkomst gerelateerde variabelen, wordt het gebruik ervan beëindigd.”
De mensen van wie gegevens onrechtmatig zijn bijgehouden, worden zo snel mogelijk op de hoogte gesteld, en de overheidsinstantie in kwestie zal de gegevens rectificeren of wissen. “Er wordt nog besproken in hoeverre vervuilde gegevens enige tijd (veilig) bewaard moeten en mogen worden”, voegt de staatssecretaris daaraan toe.
