Arjen Lubach, Jandino Asporaat en nog heel wat andere BN’ers schrikken zich rot: er is opeens een juicekanaal met vleugels opgestaan. Dat las ik bij Mediacourant. Het gaat om Sterren TV, dat met drones boven de BN’er-huizen vliegt. In veel video’s zijn de huizen, tuinen en de rest van de directe omgeving duidelijk herkenbaar.

Op Youtube is het kanaal inmiddels verwijderd wegens schending van de gebruiksvoorwaarden, maar Instagram heeft (nog?) geen maatregelen genomen. Sterren TV zelf ziet geen probleem met wat zij doet:

Allereerst is het belangrijk om te beseffen dat bekende Nederlanders, door hun rol als artiest, sporter of presentator, bewust een publieke status hebben aangenomen. Zij profiteren van hun bekendheid – financieel en maatschappelijk – en moeten daarom ook accepteren dat er publieke belangstelling is voor aspecten van hun leven buiten hun werk. Hun huis maakt daar, tot op zekere hoogte, onderdeel van uit.

Men wijst op al langer staande praktijken zoals Bekende Buren dat ook vol staat met huizenfoto’s en natuurlijk de vele reportages over nieuwe huizen, verbouwingen en andere vastgoedperikelen van BN’ers.

In december blogde ik over de vraag wat te doen tegen een drone boven de achtertuin. Het probleem: “je mag niet vliegen boven privé eigendom” is geen juridisch houdbare regel. Dit is niet expliciet geregeld in de Nederlandse of Europese regels rond drones.

Waar de politie in de Telegraaf de uitspraak “Tuinen of afgesloten terreinen filmen mag uitsluitend met toestemming van de eigenaar”  op baseert, is mij niet duidelijk. (Een proefproces of het erfvredebreuk is om boven een erf te hangen met een drone, zou ik wel een goed idee vinden.)

Wie hier wat tegen wil doen, moet dus met andere regels komen. Inbreuk op de privacy ligt voor de hand, en we kennen allemaal dat voorbeeld uit 2017 waarbij iemand de drone uit de lucht schoot. Die drone mocht daar niet vliegen vanwege de privacyschending die het gaf, maar de schade werd verrekend met de eigenrichting met de luchtbuks.

Er zijn ook mensen die een drone blaster overwegen, die met radioverstoring werkt en zo de besturing uitschakelt. Ik hzeg het maar even: drone blasters zijn illegaal, het verstoren van het radiospectrum is verboden.

Ik lees dat de Autoriteit Persoonsgegevens is ingeschakeld. Het is een leuke tentamenvraag of beelden van een huis als persoonsgegeven aan te merken zijn. Ik denk het hier wel, omdat ze nadrukkelijk worden verbonden aan de persoon die daar woont en daardoor herleidbaar worden.

Alleen speelt er hier nog iets anders: de AP mag niet optreden tegen journalistieke verwerkingen van persoonsgegevens. Dat zou de uitingsvrijheid in gevaar brengen en daar is de AVG niet voor bedoeld.

Je kunt je natuurlijk afvragen of hier sprake is van ‘nieuws’. Het daarbij leidende arrest is Caroline von Hannover II uit alweer 2012 en formuleerde vijf rechtsvragen om dit te bepalen bij nieuws over bekende personen:

  1. Is sprake van een “bijdrage aan een debat dat in de publieke belangstelling staat”, een “debate of general interest” in het jargon. Oftewel, wat voegt dit toe, waarom willen we dit weten?
  2. Hoe bekend is de persoon en wat is het onderwerp van het bericht? Hier komt de opvatting “Publieke figuren moeten meer tolereren” vandaan. Het maakt bijvoorbeeld uit of het gaat over een hooggeplaatst persoon in functie of ‘gewoon’ iemand in diens privéleven.
  3. Hoe de persoon waarover wordt bericht zich in het verleden heeft gedragen. Wie zelf eerder de publiciteit zocht, kan minder makkelijk daarna zich aan persaandacht onttrekken.
  4. De inhoud, vorm en gevolgen van de publicatie.
  5. De omstandigheden waaronder de fotos zijn genomen.

Het eerste criterium is eigenlijk het belangrijkste, en daar gaan we al heel snel op onderuit. Als er nou iets raars was met die huizen, iets waardoor het onderwerp “het huis van Arjen Lubach” nieuwswaarde had, dan kun je nog aan zo’n bijdrage komen. Maar vanuit het niets dat huis filmen, dat voegt niets toe.

Arnoud