Bij de Fraudehelpdesk is vorig jaar voor ruim 41 miljoen euro aan schade door fraude gemeld. Dat is een sterke toename ten opzichte van 2019, toen er bij de desk voor ruim 26 miljoen euro aan meldingen binnenkwam.

De Fraudehelpdesk signaleert dat criminelen in toenemende mate persoonlijke gegevens buit weten te maken waarmee ze zich overtuigend kunnen voordoen als iemand anders.

Dat gebeurt onder meer door ‘phishing’ (het sturen van een bedrieglijk echt lijkende link naar bijvoorbeeld een bankrekening, die de oplichter in werkelijkheid toegang geeft tot persoonlijke gegevens van zijn slachtoffer) of een telefoongesprek op te nemen.

Door kennis van persoonlijke financiële gegevens of van iemands stemgeluid zijn criminelen steeds beter in staat zich uit te geven voor een ander. Een steeds meer voorkomende vorm van fraude is de hulpvraag via WhatsApp: het aantal meldingen daarvan is vorig jaar vervier- of vijfvoudigd, zegt een woordvoerder van de Fraudehelpdesk.

Bij die vorm van oplichting doet iemand zich voor als bekende of familielid, bijvoorbeeld als zoon of dochter, met een appje over een nieuw telefoonnummer en een verhaal over vermissing of diefstal van de oude telefoon. De oplichter vraagt dan zijn slachtoffer om zogenaamd de huur of hypotheek voor te schieten; als iemand dat doet verdwijnt het geld op de rekening van een ‘katvanger’, een handlanger die zijn rekeningnummer speciaal daarvoor beschikbaar heeft gesteld. In veel gevallen is het slachtoffer zijn geld kwijt.

Inspelen op de actualiteit

De woordvoerder kan de sterke toename van het totale schadebedrag niet verklaren, omdat het meldpunt daar geen onderzoek naar heeft gedaan. Wel heeft de Fraudehelpdesk vorig jaar veel meer meldingen gekregen, waardoor het totale bedrag dus ook veel hoger uitvalt.

Ook lijkt er een verband te zijn met de coronacrisis: sinds die uitbrak in maart is er een piek te zien in het aantal meldingen en dat kan ermee te maken hebben dat er vanaf dat moment veel meer online werd gewinkeld.

Mogelijk zijn mensen die daar minder ervaring mee hebben eerder slachtoffer van oplichters, die op hun beurt weer inspeelden op de actualiteit door schaarse en gewilde producten als mondkapjes, desinfecterende gel of sportkleding aan te bieden. Mensen die dat soort artikelen bestelden kregen die na betaling vervolgens nooit geleverd, en de ‘leverancier’ was nergens meer te bereiken.

Source