Er wordt grootschalig gehandeld in de persoonsgegevens van tienduizenden Nederlanders, afkomstig uit twee coronadatabases van de GGD. Dat meldt RTL Nieuws op basis van eigen onderzoek. Twee GGD-medewerkers zijn opgepakt.
Omgekochte medewerkers halen gegevens uit de systemen van mensen die bij de GGD bekend zijn vanwege een coronatest, of door bron- en contactonderzoek. Die worden vervolgens door criminelen verhandeld op de zwarte markt, via chatdiensten als Telegram, Snapchat en Wickr.
De gestolen data bevatten onder meer naam, adres en burgerservicenummer (BSN) van de slachtoffers. Daarmee kunnen criminelen identiteitsfraude plegen: er kunnen aankopen mee worden gedaan, en contracten mee worden ondertekend. De gegevens komen uit de database CoronIT, waarmee coronatesten worden geregistreerd, en HPzone Light, dat gebruikt wordt voor bron- en contactonderzoek.
Van hoeveel mensen de gegevens zijn gestolen of verkocht is niet bekend, maar RTL Nieuws meldt een verzameling te hebben ingezien van honderden Nederlanders. Volgens de aanbieder van de gegevens was dat slechts een ‘voorproefje’ van de tienduizenden Nederlanders van wie hij de gegevens kon leveren.
Callcenter-medewerkers hadden toegang
De politie in Utrecht werd vrijdag ingelicht door de GGD en RTL Nieuws, en arresteerde een dag later twee mannen die zich bezighielden met de diefstal van gegevens: een man van 21 uit Heiloo en een van 23 uit Alblasserdam. Zij werkten beiden in callcenters van de GGD, en hadden in die functie toegang tot de gegevens.
Volgens RTL worden zulke medewerkers actief benaderd door criminelen, met het verzoek om data te stelen. Ze kunnen daarmee honderden euro’s per dag verdienen. De twee arrestanten worden morgen voorgeleid aan de rechter-commissaris, die bepaalt of ze vast blijven zitten. De politie sluit verdere arrestaties niet uit.
‘Maatregelen genomen’
RTL bracht de GGD ook vrijdag op de hoogte. Die zegt “onmiddellijk verdere maatregelen” te hebben getroffen, door controle op het gebruik van de systemen “verder op te schalen”. De afgelopen tijd zijn er al tientallen medewerkers ontslagen vanwege schending van de geheimhoudingsplicht, zegt de GGD.
In een reactie zegt voorzitter André Rouvoet van koepelorganisatie GGD GHOR: “Deze criminele activiteit is een klap in het gezicht van 17 miljoen Nederlanders, die allemaal lijden onder de coronacrisis. Waarvan velen zich proberen te houden aan alle maatregelen in deze tijden. Dat er dan mensen zijn die over de rug van al deze mensen geld willen verdienen is ongehoord.” De organisatie geeft verder geen toelichting, lopende het onderzoek.
