Bijna 5,3 miljoen mensen hebben ooit zogenaamd Nederlands ‘pulpnieuws’ op Facebook geliket, gedeeld of erop gereageerd, blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden.

Met de term pulpnieuws doelen de onderzoekers op commercieel gedreven berichten die lijken op nieuwsberichten. De term ‘nepnieuws’ is volgens de onderzoekers te politiek beladen.

Het pulpnieuws wordt geproduceerd door onbekende mediamerken, zoals Trendnieuws en Viraal Vandaag. De berichten zijn herkenbaar aan hun sensationele inhoud en ‘clickbait’-koppen: overdreven koppen die bedoeld zijn om mensen door te laten klikken.

De pulpnieuwspagina’s op Facebook plaatsen berichten in de hoop dat zij door middel van reacties, vind-ik-leuks en het delen door mensen een zo groot mogelijk bereik behalen. Met dit bereik hopen zij mensen door te laten klikken naar hun websites, waar zij door middel van advertenties geld verdienen.

De onderzoekers onderzochten het bereik van 63 pulpnieuwspagina’s op Facebook tussen 2013 en 2017. Zij vergeleken deze met het online bereik van twintig traditionele media, waaronder NU.nl, de NOS, RTL Nieuws, het Algemeen Dagblad, NRC, GeenStijl, The Post Online, de Telegraaf, Trouw en de Volkskrant.

Recente groei in pulpnieuwsberichten

In de loop der jaren plaatsten de ruim zestig pulpnieuwspagina’s steeds meer berichten op Facebook, aldus de onderzoekers. In 2013 en 2014 was het aandeel pulpnieuwsberichten op Facebook vrijwel nihil.

In aanloop naar 2017 groeide het aantal berichten naar tweeduizend per maand. Vanaf eind 2017 neemt het aantal berichten een grote sprong: in korte tijd steeg het aantal van twee- tot drieduizend maandelijkse berichten naar ruim zesduizend pulpnieuwsberichten per maand.

Het aantal berichten van traditionele media bleef in de loop der jaren redelijk gelijk, concluderen de onderzoekers. Het gaat om ongeveer 970 berichten per maand.

De impact en het bereik van de sensationele pulpberichten is op Facebook een stuk groter dan van de traditionele media. Pulpnieuws haalt gemiddeld 429 vind-ik-leuks, terwijl traditionele media er 363 bereiken.

Wat betreft het aantal keer dat mensen het bericht delen of erop reageren, scoort pulpnieuws twee keer zo goed. Een pulpbericht krijgt gemiddeld 165 reacties, terwijl echt nieuws 80 reacties oplevert. Pulpnieuws wordt gemiddeld 158 keer gedeeld, terwijl berichten van nieuwsmedia gemiddeld 73 keer gedeeld worden.

https://www.nu.nl/internet/5701454/universiteit-leiden-vijf-miljoen-nederlanders-delen-pulpnieuws.html