Steeds meer jongeren voelen zich eenzaam en somber door de coronacrisis. Daarbij vinden jongeren het vaak eng om over deze gevoelens te praten en hulp te zoeken. Op TikTok proberen psychologen dit taboe te doorbreken. Niet met zware psychologenpraat, maar met luchtige, muzikale filmpjes.
Jongerenpsycholoog Daniëlle Verroen, werkzaam op een mbo in Rotterdam, is blij dat steeds meer psychologen op TikTok zitten.
“Mijn studenten hebben vaak al meerdere psychologen gehad, die ook echt praten als een psycholoog.” Daar zijn ze wel een beetje klaar mee, zegt Verroen.
“Als psycholoog moet je de taal van jongeren spreken. Jongeren houden van kort en krachtig, niet van ellenlange zware gesprekken. Je moet ze nu op een andere manier weten te bereiken.”
Jongeren steunen in coronatijd
Als je jongeren ergens kunt bereiken, is het wel via de videoapp TikTok. Sinds de coronacrisis is het aantal TikTok-gebruikers hard gegroeid.
Vooral onder jongeren tussen vijftien en negentien jaar werd de app populairder, maar ook onder de jongere doelgroep van twaalf tot veertien jaar. De 32-jarige psycholoog Hanan Haddouch wilde deze jongeren steunen in coronatijd.
Water over je baby gieten op TikTok: grappig of gemeen?
Meer investeren in de preventie van mentale problemen
“Je hoort veel over eenzaamheid onder jongeren, maar zelf kom ik niet zo gauw met ze in contact.” Dus maakte ze een TikTok-account aan en begon ze filmpjes over mentale gezondheid te posten.
“Als we allemaal meer investeren in de preventie van mentale problemen, komen we veel beter de crisis door”, zegt Haddouch.
Dansen en rappen in video’s
In haar TikTok-video’s vertelt Haddouch hoe je een depressie kunt herkennen of wat het betekent om een burn-out te hebben.
Je kunt volgens haar over alles een filmpje maken, dus ook over zware onderwerpen. “Hoewel dat soms ook lastig kan zijn. TikTok-filmpjes gaan vaak gepaard met muziek en dans, dus moet je oppassen dat het niet ongepast wordt.”
Ze krijgt van jongeren veel reacties op haar video’s. “Ze vragen mij vaak hoe ze een afspraak bij een psycholoog kunnen maken of hoe ze met hun ouders in gesprek kunnen gaan.” Daar maak ik dan een nieuwe post over, zegt Haddouch.
Veenstra rapt over onzekerheid en zelfliefde
Ook de 25-jarige psycholoog Daisy Veenstra heeft in het begin van de crisis een TikTok-account aangemaakt.
Ze wil naar eigen zeggen een ander geluid laten horen op het platform. In plaats van “chicks die met hun billen schudden”, post Veenstra filmpjes waarin ze rapt over bijvoorbeeld onzekerheid en zelfliefde.
‘Ze vinden mij cool en relatable‘
Zo rapt ze: “Dus bekijk jezelf in de spiegel en zeg: ‘Hey jij mag er zijn.’ Want de belangrijkste mening maak je zelf in je brein.” Jongeren hebben veel behoefte aan een laagdrempelig gesprek, merkt ze. “De Kindertelefoon bellen vinden jongeren eng, maar mij een berichtje sturen niet.”
Van een soort “grote zus” nemen ze sneller advies aan dan van een oudere persoon, denkt Veensta. “Ze vinden mij cool en relatable.”
‘Ik roep jongeren op gevoelens bespreekbaar te maken’
Veenstra rapt dan ook over persoonlijke dingen. Zo maakte ze een rap over de zelfmoord van een goede vriend.
“Ik rap om het zelf te verwerken, maar ook om jongeren op te roepen gevoelens bespreekbaar te maken”, aldus de psycholoog.
Vertellen dat er geen kant-en-klare oplossing bestaat
Niet alleen psychologen, maar ook jongeren posten TikTok-filmpjes over mentale problemen. Ze geven tips, vertellen over hun diagnose of over hun therapie. Hoewel het positief is dat jongeren laten zien dat je je hier niet voor hoeft te schamen, kan het volgens Verroen ook een keerzijde hebben.
“Tips die voor de ene persoon goed werken, kunnen voor de ander totaal niet van toepassing zijn.” Dat kan een averechts effect hebben, waarschuwt ze. “Jongeren kunnen dan gaan denken dat ze afwijken of niet meer te helpen zijn.”
Voor de psycholoog is het dus een belangrijke taak om op TikTok te vertellen dat iedereen anders is én er geen kant-en-klare oplossing bestaat, vindt Verroen. De boodschap van de psycholoog moet altijd zijn: “Vind uit wie jij bent, wat bij jou past, en zoek hulp.”