De Consumentenbond eist dat de socialemedia-app TikTok aan Nederlandse kinderen een schadevergoeding betaalt voor het jarenlang illegaal verzamelen en verhandelen van hun gegevens. Ook wordt het Chinese moederbedrijf opgeroepen de verzamelde gegevens te verwijderen.
De bond dient de claim in samen met de stichting Take Back Your Privacy en zegt dat de totale schadevergoeding kan oplopen tot 1,5 miljard euro. TikTok heeft nog niet gereageerd op de schadeclaim.
“Zelfs al staat het profiel op ‘privé’, dan nog worden stiekem gegevens verzameld”, zegt een woordvoerder van de Consumentenbond. Het gaat onder meer om gegevens als profielinformatie, video’s, foto’s, locatiegegevens en alles wat een kind doet, op de app maar ook daarbuiten.
“Kinderen onder de 13 jaar moeten toestemming krijgen van hun ouders om op TikTok te mogen. Binnen de Europese wetgeving geldt dat de privacy van deze groep extra beschermd moet worden. TikTok doet het tegenovergestelde door gegevens te verzamelen en te verkopen. Hierdoor verdient het bedrijf enorm veel geld over de rug van kinderen. Ze maken van hen een product en dat vinden we schandelijk.”
Collectieve schade
De Consumentenbond is al meer dan een jaar bezig met de voorbereiding van deze schadeclaim. “We kunnen die nu indienen omdat sinds afgelopen jaar in Nederland de WAMCA (Wet Afwikkeling massaschade in collectieve actie) van kracht is.” Met deze nieuwe wet kunnen mensen schadeloos gesteld worden zonder dat ze persoonlijk een schadeclaim hebben ingediend.
De Consumentenbond en de stichting zijn niet de eersten die vanwege het schenden van privacyregels een claim indienen tegen TikTok. Stichting Onderzoek Marktinformatie (SOMI) startte begin deze maand eveneens een procedure en ook in andere Europese landen wordt gewerkt aan massaclaims tegen het bedrijf, onder meer in België en Portugal. Daarnaast is de Europese Commissie met TikTok in gesprek over de privacy van gebruikers.
‘Betalen en gegevens verwijderen’
Volgens de organisaties schendt TikTok de privacy van tussen de 1,2 en 1,6 miljoen kinderen. Het bedrijf zou verzamelde gegevens moeten verwijderen en zich voortaan aan de wet moeten houden, zeggen de klagers. “Als TikTok niet op de eisen ingaat, stapt de stichting in samenwerking met de Consumentenbond naar de rechter.”
De Consumentenbond is acht kans groot dat TikTok ingaat op de claim. “Als een buitenlands bedrijf zich op de Nederlandse markt richt, moet het zich aan de Nederlandse regels houden. Het is duidelijk dat dat nu niet is gebeurd.”
