door: Chris Verhoef
Steekhoudende argumenten, feiten, en logische redeneerlijnen lijken er niet meer toe te doen. De eigen waarheid, de persoonlijke bubbel is het uitgangspunt. Beweringen kunnen zonder modus ponens per tweet, virale video of soundbyte worden afgedaan. Niet iedereen slikt het voor zoete koek. Dilan Yesilgöz-Zegerius zette Joost Eerdmans flink op zijn nummer voor de manier waarop hij een uitgaansverbod in twijfel trok: als hij ’s avonds naar buiten ging zag hij niet veel mensen dus een corona-avondklok is onnodig. Dilan riposteerde zijn overhaaste generalisatie eloquent: ‘laat het aan echte experts over’. Mooi gedaan.
Het is opmerkelijk dat mensen tegenwoordig over wiskundige, niet triviale zaken een mening denken te hebben. De wiskunde trekt zich daar gelukkig niets van aan. Of zoals John Fetterman (Pennsylvania Lt. Governor) het zei naar aanleiding van Trump’s gang naar de rechter: “The bottom line is math doesn’t care about your feelings, math doesn’t care about your baseless lies and allegations, and math has made Joe Biden President-elect and you are standing in the way of an orderly transition.”
Bij coronamaatregelen is wiskunde vaak de spil tot inzicht; niet je gevoelens, ongefundeerde beweringen, of naïviteit. Op 25 maart 2020 riep Diederik Gommers dat de piek eind mei zou zijn met 2200 IC-bedden. Wiskunde voorspelde dat de piek aanstaande was en die zou nooit boven de 1400 komen. Bij de tweede golf een soortgelijk geval: een tsunamiwaarschuwing van Ernst Kuipers, maar een paar dagen later kwam er zo’n enorme u-turn dat de politieke commentatoren Vullings en Van der Wulp zich hardop afvroegen of dit draaiend PvdA-lid soms politieke aspiraties had. Zij voegden er aan toe dat het kabinet weleens gek kon worden van dit soort experts.
Niemand schijnt te begrijpen dat het besturen van een virus is als het besturen van een voertuig op Mars. De joystick heeft pas na 20 minuten effect. Bij corona duurt dat alleen nog langer. Ter illustratie de sympathiek ogende Eat-out-to-Help-Out maatregel. Boris Johnson betaalde de helft van je pub grub tot 10 pond. Na een week steeg het aantal besmettingshaarden significant. Twee weken na het afschaffen ervan daalde het gelukkig weer. ‘Subsidizing the spread of COVID19’ kopte een datagedreven rapport.
De coronacijfers zijn een echo uit het verleden. Naïeve extrapolaties zijn zinloos of domweg gevaarlijk. Met geavanceerde wiskunde kun je met slagen om de arm het verloop duiden. De wiskundige kennis zit bij het RIVM. Vullings en Van der Wulp zouden eens kunnen uitzoeken waarom Gommers en Kuipers niet gewoon bij het RIVM te rade gaan.