Spotify bestaat vrijdag exact vijftien jaar. In dat tijdsbestek heeft het Zweedse techbedrijf de hele muziekindustrie op zijn kop gezet.
Streamingdiensten hebben de manier waarop we muziek luisteren veranderd. Waar we vroeger naar de winkel gingen om een pas uitgebracht album van onze favoriete artiest te kopen, is datzelfde album nu meteen met een paar klikken beschikbaar op een smartphone in onze broekzak.
Spotify is met afstand de grootste muziekdienst in Nederland. Het platform werd op 23 april 2006 opgericht in Zweden door Daniel Ek en Martin Lorentzon. De naam van de streamingdienst is een samentrekking van de Engelse woorden spot en identify. Daarmee wil het bedrijf zeggen dat je een nummer dat je allang vergeten was weer kan spotten of identificeren door het muziekplatform.
Hoewel Spotify al sinds 2006 bestaat, is de applicatie pas sinds 2010 beschikbaar in Nederland. Inmiddels luisteren maandelijks wereldwijd zo’n 345 miljoen mensen naar muziek of podcasts via de streamingdienst. Het aantal mensen met een betaald abonnement is inmiddels naar 155 miljoen gegroeid.
Niet meer nodig om een cd te kopen
De komst van Spotify heeft veel dingen veranderd. Zo kan je nu in een handomdraai luisteren naar een playlist die past bij je gemoedstoestand, bijvoorbeeld gelukkig of juist verdrietig. Daar hoef je niet meer speciaal een cd’tje voor te branden.
Het platform heeft ook het illegaal downloaden van muziek een halt toegeroepen. In 2019 gaf 77 procent van de Nederlanders aan niet meer illegaal te downloaden, met name omdat er inmiddels zoveel legale streamingdiensten zijn. Nederlanders die nog wel illegaal downloaden, doen dat ook steeds minder.
Ook was muziek vroeger duurder. Waar we in het verleden pak ‘m beet 15 euro voor een cd betaalden, kun je met Spotify voor een tientje per maand onbeperkt muziek luisteren van elke artiest.
Zo zag Spotify er vroeger uit.
Spotify zou artiesten te weinig betalen
Toch heeft Spotify door de jaren heen ook de nodige kritiek gekregen. Hoewel gebruikers voor een tientje per maand naar alle muziek kunnen luisteren, wordt het platform er al jaren van beschuldigd dat het artiesten te weinig betaalt. Voor elke stream ontvangt de betreffende artiest een bepaald percentage.
Het bedrijf zelf wil niet zeggen hoeveel artiesten precies verdienen aan streams, omdat het van verschillende factoren zou afhangen. Maar volgens verschillende artiesten zouden zij voor één stream tussen de 0,003 en 0,005 euro verdienen. Om er dus echt een flink bedrag aan over te houden, moeten nummers miljoenen keren worden gestreamd.
Zangeres Taylor Swift haalde om deze reden in 2014 haar muziek van de site af. “Ik wil met mijn werk niet bijdragen aan iets wat in mijn ogen geen eerlijke compensatie geeft aan schrijvers, producenten, artiesten en muzikanten”, zei ze destijds. Drie jaar later zette ze haar muziek toch weer terug op het muziekplatform. Waarom is nooit helemaal duidelijk geworden.
Wat wel duidelijk is, is dat Spotify de manier waarop we muziek luisteren blijvend heeft veranderd. Het bedrijf opende bovendien de deuren voor andere streamingdiensten, zoals Apple Music. Spotify zelf zou inmiddels tientallen miljarden waard zijn.