door: Tieme de Jonge
De wereld om ons heen verandert alsmaar rapper. Belangrijke oorzaak: klimaatverandering. Ook in Nederland zijn de gevolgen daarvan niet te onderschatten. Periodes van hevige regenbuien afgewisseld met periodes van extreme droogte, met als gevolg wateroverlast of uitdroging van de bodem. Genoeg water is van levensbelang en het is aan de waterschappen om de toevoer optimaal te houden.
Beeld: Shutterstock
Elk waterschap heeft te maken met een enorm beheergebied: duizenden watergangen, keringen en kunstwerken, maar ook de natuur zelf. En in zo’n beheergebied verandert er elk jaar van alles. Ook het weer heeft daar invloed op. In de afgelopen 60 jaar is de jaarlijkse neerslag toegenomen met 14 procent (KNMI, 2019). Daar tegenover staat dat door klimaatverandering Nederland landinwaarts met meer droogte te maken krijgt (KNMI, 2020). Om te zorgen dat Nederland voorzien is van schoon en voldoende water en de waterveiligheid gegarandeerd wordt, is het van belang dat de genoemde assets in de natuurgebieden actueel bijgehouden worden. Maar handmatige inspecties in het veld kosten veel tijd, inspanning en middelen. Data-automatisering biedt uitkomst.
Eén van de waterschappen die te maken heeft met het bijhouden van geo-registraties, is De Dommel. De Dommel beheert geen grote waterkeringen, maar zien zichzelf als een ‘water’ waterschap, of beter gezegd een afwaterend waterschap. Yvonne Menten is er Projectleider Digitale Stelsel Omgevingswet en overziet alles wat met geo, de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) en de Omgevingswet te maken heeft: “We zitten in bosrijk gebied en daar willen we de natuur haar gang laten gaan. Door verwildering en obstakels, zoals omgevallen bomen of dichte groei, kun je niet altijd iemand het veld insturen ter inspectie. Maar we willen wel graag weten of het water goed vastgehouden of juist goed afgevoerd kan worden. Daarvoor zijn de registratie van de ligging van c-watergangen (watergangen met een bergende functie) en duikers (buizen die twee watergangen met hetzelfde waterpeil verbindt) belangrijk, én dat mutaties snel gevonden en vastgelegd kunnen worden.”
Data-automatisering
Om toch inspecties uit te kunnen voeren vroeg De Dommel of IMAGEM een onderzoek wilde starten. IMAGEM koos voor de oplossing DELTA: een mutatiesignalering-oplossing die gebruikmaakt van data-automatisering met verschillende detectiemodellen. Marcel van der Weerd, geospatial solutions specialist bij IMAGEM implementeerde de oplossing: “Met behulp van DELTA is er 607 kilometer aan watergangen geanalyseerd. Met een getraind Machine Intellect zijn er 5.517 lijnstukken van minimaal 4 meter gedetecteerd waarin geen watergang is gevonden. Deze detecties bestaan uit 1.855 duikers, 242 dempingen en 3.474 lijnstukken waarbij de watergang wel aanwezig is in de data, maar dus niet goed op zijn plaats ligt.”
In de analyse wordt gebruikgemaakt van een hoogtemodel. Hiermee kan van boven door vegetatie heen gekeken worden en wordt de analyse compleet uitgevoerd in elk gebied; ook in bosrijke gebieden, zoals De Dommel, worden watergangen goed waargenomen in de remote sensing analyse. De Dommel is onder de indruk. Yvonne Menten: “We waren verwonderd dat duikers zo goed gevonden werden en dat het resultaat zo nauwkeurig was vanuit de verschillende kaartlagen, zoals infrarood. Dat gold ook voor de dempingen die zo goed te zien waren, omdat we AHN (Algemeen Hoogtebestand Nederland) en andere bestanden combineerden.”
Digitale transformatie
Data-automatiseringsoplossingen zoals DELTA helpen waterschappen bij hun digitale transformatie. Steeds meer waterschappen kampen met een toenemende vraag en een afnemende beschikbaarheid van personeel om de werklast te beheren. Door kunstmatige intelligentie te combineren met het sterk groeiende aanbod aan digitaal verworven data zijn we in staat om velddetectieprocessen te automatiseren.
Bij De Dommel benadrukken ze dat: “Je mist de tijd om buiten te kijken: wat je hebt liggen, waar je verantwoordelijk voor bent, wat je beheert en wat er gemuteerd is. Je moet heel snel actuele gegevens binnenhalen. Dat lukt gelukkig door heel veel databronnen te combineren en achter je bureau fouten te detecteren en op te zoeken. Zo ben je veel actueler bezig.” Door de registraties binnen een waterschap op orde te hebben, kunnen de waterveiligheid en toevoer beter gecontroleerd worden met het oog op klimaatverandering én klimaatadaptatie: water vasthouden en afvoeren wanneer dat echt nodig is.
Patrick de Groot, Sales Director bij IMAGEM: “Wij geloven in het automatiseren van detectieprocessen, waarmee je je aandacht vooral kunt richten op die plekken waar echt iets aan de hand is. Deze aanpak, waarbij we gebruikmaken van machine learning en data science, stelt waterschappen en andere gebiedsbeheerders in staat significant op handhavingskosten te besparen en sneller te acteren op ongewenste veranderingen. Alle benodigde bouwblokken zijn in de basissoftware aanwezig, zodat we snel detectiemodellen kunnen configureren op basis van nieuwe klantvragen. Die modellen vinden hun weg richting DELTA, zodat ook andere aangesloten gebruikers hiervan kunnen profiteren. Zo gaan we efficiënt om met overheidsgeld en helpen we om innovatie te versnellen.”
Technologie
DELTA is ontworpen met het oog op het Nederlandse landschap en hoe dit door de tijd verandert. De oplossing wordt aangeboden binnen ERDAS IMAGINE®, de standaard beeldverwerkingstechnologie van Hexagon’s geospatial divisie. Door gebruik te maken van ruimtelijke modellen die in een overzichtelijke gebruikersinterface zijn geïntegreerd, wordt het zoekproces volledig geautomatiseerd en kan een controleur eenvoudig en gericht de gevonden veranderingen beoordelen. Het resultaat is een open geografisch bestand dat direct kan worden ingelezen in andere geografische informatiesystemen, waarmee het naadloos in de bestaande architectuur past.
Weten hoe u uw digitale transformatie kunt versnellen?
Ga naar www.imagem.nl/waterschappen
