In
de Europese Unie wordt al jaren met haviksogen gekeken naar de marktpositie van
Google: de Europese Commissie is inmiddels toe aan haar vierde onderzoek naar de
zoekgigant. Eerder legde de Commissie Google al boetes op voor machtsmisbruik
in Google Shopping (EUR 2,42 mld), het mobiele besturingssysteem Android (EUR 4,34
mld) en recent nog voor een onderdeel van Google’s AdSense (EUR 1,49 mld).
Vorige
week werd bekend dat Google nu ook het onderwerp is van een grootschalig
onderzoek in de VS. Het onderzoek, dat onder leiding staat van de Texaanse Attorney General Ken Paxton, richt zich in
eerste instantie op de onlineadvertentiepraktijken van Google, maar het is
zeker niet uitgesloten dat er ook andere handelspraktijken van Google tegen het
licht gehouden worden, waaronder de wijze waarop Google gegevens verzamelt over
iedereen die van het internet gebruik maakt. Een betrokken attorney general verklaarde:
“Google
monitors our online behavior, and captures data on every one of us as we
navigate the internet. This investigation will initially focus on capture of
that information and whether Google embedded itself on every level of the
online market [for] ad sales to monopolize this industry.”
Ook
Facebook moet het ontgelden in de VS. Een coalitie van 11 staten is een
onderzoek gestart naar de vraag of Facebook in strijd met het mededingingsrecht
handelt en de vraag of Facebook voldoende zorgvuldig omgaat met gegevens van
consumenten. Wat dat laatste betreft was het Amerikaanse antwoord recent nog:
absoluut niet. De Amerikaanse federale toezichthouder de FTC trof onlangs een
schikking met Facebook voor een bedrag van USD 5 mld voor mogelijke
privacyschendingen door Facebook.
Google
is eerder ook al op het federale niveau onderzocht voor mogelijke overtredingen
van het mededingingsrecht. De FTC koos er op dat moment echter voor om geen verdere
actie te ondernemen. Gelet op de manier waarop de macht in de VS is verdeeld
tussen de federale overheid en de verschillende staten, zijn de staten die nu de
beide onderzoeken uitvoeren niet gehouden aan de eerdere conclusies van de
federale overheid.
Als
de conclusie in een van beide onderzoeken is dat Google of Facebook in strijd
met het mededingingsrecht handelt, dan is het alsnog de vraag wat daaraan
gedaan moet worden. Een deel van het probleem komt voort uit het feit dat
Google en Facebook simpelweg een enorm marktaandeel hebben. Een boete moet gigantische
proporties aannemen voordat deze effectief wordt in het bestrijden van
monopolisten. Er gaan dan ook stemmen op om de techgiganten op te breken in
kleinere onderdelen, zoals in het verleden ook bij telecompartijen zoals PTT gebeurd
is. De toekomst zal leren of we daadwerkelijk aan de vooravond van een nieuwe
opdeling van technologiemonopolisten staan.