Op dit moment zijn berichten in bijvoorbeeld WhatsApp en iMessage op zo’n manier versleuteld dat de chatdienst zelf er niet bij kan. Het voordeel daarvan is dat de berichten ook veilig zijn als hackers inbreken op de servers van het bedrijf. Journalisten en activisten kunnen hierdoor veilig communiceren, ook als ze in repressieve landen zijn.
De keerzijde voor opsporings- en inlichtingendiensten is dat criminelen en terroristen zich er ook achter kunnen verschuilen. Daarom werkt het ministerie van Justitie en Veiligheid nog steeds aan plannen om het tappen van versleutelde diensten mogelijk te maken.
“Wij willen echt een signaal aan het volgende kabinet geven dat dat geen goed idee is”, zegt Rejo Zenger van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom, een van de initiatiefnemers. “Als de plannen van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid worden doorgezet, raakt dat het recht op veilige communicatie voor goedwillende mensen”, zegt Zenger. “Kwaadwillenden gaan zich daar niet bij neerleggen.” Dat er gisteren nog een criminele berichtendienst is opgerold, bewijst dat volgens hem.
Ook journalisten tegen
Ook journalisten en media zijn tegen: onder meer de journalistenvakbond, brancheorganisatie Nederlandse Dagbladpers en de Vereniging voor Onderzoeksjournalisten (VVOJ) zetten hun handtekening. “Dit is een groot risico voor de bronbescherming”, zegt VVOJ-voorzitter Evert de Vos. “Journalisten maken vaak gebruik van bronnen die anoniem willen kunnen communiceren.”
Ook in EU-verband wordt nagedacht over het inperken van versleuteling. “Ik maak me zorgen dat dit overwaait naar EU-lidstaten waar het ethisch kompas in een andere richting wijst dan bij ons”, zegt ondertekenaar en beveiligingsexpert Matthijs Koot. “Dit zouden buitengewone bevoegdheden zijn. Als dat volgens de opsporingsdiensten nodig is, moeten we er een helder en goed debat over hebben.”