Brussel wil bedrijven buiten EU dwingen data te overhandigen

Nu kunnen Europese politiediensten alleen snel data opvragen die op servers binnen de Europese grenzen staan. Maar grote technologiebedrijven als Facebook, Microsoft en Google bewaren gegevens van klanten op servers over de hele wereld.

De EU heeft een wet voorgesteld waarmee Europese aanklagers bedrijven kunnen dwingen om data die in het buitenland staat opgeslagen, binnen tien dagen te overhandigen. In urgente gevallen moeten bedrijven binnen zes uur reageren.

Maanden wachten

Volgens de EU is de wet nodig omdat het aanvragen van data onder de huidige regels soms wel maanden kan duren. “Elektronisch bewijs is steeds belangrijker in strafzaken”, zegt vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans.

“We kunnen niet toestaan dat misdadigers en terroristen moderne technologieën voor elektronische communicatie misbruiken om criminele acties te verbergen en vervolging te ontlopen”, aldus Timmermans.

Ingewikkeld

In de VS werd onlangs een vergelijkbare wet ingevoerd, waarbij rechters bevelen kunnen uitvaardigen om data op Europese servers te overhandigen. De Commissie hoopt op overleg en samenwerking met de VS, zodat autoriteiten bewijs met elkaar kunnen delen en voor elkaar kunnen verzamelen.

Toch zijn er nog veel juridische hordes te nemen. Sommige Amerikaanse bedrijven mogen bijvoorbeeld geen data aan buitenlandse overheden overhandigen. En de data van Europese consumenten mag niet zonder hun toestemming aan landen buiten de EU worden overhandigd.

Sluiproute

“De Commissie stelt een gevaarlijke sluiproute voor om nationale autoriteiten in staat te stellen de gegevens van mensen rechtstreeks van bedrijven te verkrijgen, om ze daarmee in feite in gerechtelijke autoriteiten te veranderen”, zegt Maryant Fernandez Perez, senior beleidsadviseur bij de belangengroep European Digital Rights.

Volgens de EU is het versoepelen van digitale landsgrenzen voor data in serieuze terreur- of misdaadzaken hard nodig. Tweederde van de ernstige zaken zouden nu niet goed afgehandeld kunnen worden, vanwege de maandenlange wachttijden bij data-aanvragen.