Google mag niet zomaar inhoud van het internet plukken om zijn eigen kunstmatige intelligentie mee te voeden. Dat las ik bij Nu.nl. De Europese Commissie ziet deze werkwijze als een schending van het mededingingsrecht vanwege misbruik van de dominante positie in de zoekmarkt.

Sinds kort heeft de advertentiedienst-met-zoekmachine Google twee nieuwe AI-toepassingen: AI Overview en AI Mode. AI Overviews vat zoekresultaten samen, en AI Mode biedt een soort chatinterface. Daar is veel van te vinden, maar het probleem hier is dat je als website-exploitant niet kunt verhinderen dat Google ook jouw content hierin gebruikt.

De Commissie ziet dit als machtsmisbruik. Je enige escape is Google geheel blokkeren (de crawler is gewoon dezelfde, dus de AI-bot blokkeren met robots.txt zit er niet in). Maar niemand zal buiten Google willen blijven, dus moet je knarsetandend toezien hoe Google mooie AI-sier maakt met jouw content als bronvermelding.

Natuurlijk, Googles zoekmachine zelf doet dit al sinds 1998, net als haar voorganger-zoekmachines. Het idee van zoekmachines is het hele web scrapen en de resultaten sorteren op een relevante manier. Of dat mocht van het auteursrecht is altijd een beetje grijs gebleven, maar de consensus die ik ken, komt erop neer dat het oké zou moeten zijn omdat zoekmachines uiteindelijk je zó veel zichtbaarheid en kliks geven dat dit opweegt tegen eventuele gemiste inkomsten.

Het probleem met die AI-modi is precies dat: niemand klikt op jouw site, want ze hebben het antwoord al. (Of denken dat te hebben, want het is vaker fout dan goed. Maar dat terzijde.) Dit staat bekend als het Google Zero fenomeen. En die onbalans maakt dat we de hele auteursrechtelijke discussie weer opnieuw kunnen gaan voeren. Maar dat wil niemand, want dat komt neer op uit Google gegooid worden.

Het probleem is dus: eigenlijk had Google dit moeten vragen, en dan hadden ze waarschijnlijk geld moeten betalen. Nu hebben ze een gratis licentie afgedwongen, en dat konden ze door misbruik te maken van hun machtspositie (je gaat uit Google als je geld vraagt voor AI Overviews).

De Commissie onderzoekt eigenlijk wat er gebeurd zou zijn als Google netjes met iedereen een licentie had afgesloten: welk bedrag zou er dan zijn betaald? Dat is dan het bedrag dat Google oneerlijk verdiend heeft door dat misbruik.

Arnoud