NU+ | Waarom je door TikTok een vertekend beeld van de Gazaoorlog kan krijgen

Waar nieuwsmedia proberen zo nauwkeurig mogelijk verslag te doen van de oorlog tussen Hamas en Israël, laten TikTok-video’s vaak maar één kant van het verhaal zien. De korte filmpjes over de Gazaoorlog zijn pro-Israël of pro-Palestijns.

“Als iemand vaker kijkt naar video’s die bijvoorbeeld pro-Palestijns zijn, krijgt hij daar vervolgens meer over te zien”, vertelt media-expert Damian Trilling, hoogleraar Political Communication aan de Universiteit van Amsterdam. “Het is niet zo zwart-wit dat je alleen hetzelfde ziet, maar de focus verschuift wel. Voor sommige mensen kan dat voor een eenzijdig beeld zorgen.”

Sociale media spelen in op de interesses van gebruikers. Het doel hiervan is om je zo lang mogelijk op de apps te houden. Hoe langer je op de app blijft, hoe meer het bedrijf over je leert. Om dit te kunnen doen, maken de apps gebruik van een algoritme om bij te houden wat je leuk vindt.

Het TikTok-algoritme is bijzonder omdat het zich voortdurend aanpast aan het kijkgedrag van de gebruiker. De app onthoudt hoelang je naar bepaalde filmpjes kijkt, of je bepaalde video’s een like geeft of erop reageert en wat voor soort video’s dat dan zijn. Het algoritme registreert dus ook of je liever kijkt naar bepaalde typen video’s zoals over Israël of Gaza.

“Vaak wordt gezegd dat het een probleem is als je veel dezelfde dingen ziet, maar dat is niet per se zo”, zegt Trilling. “Het kan ook nuttig zijn, omdat je dan niet alleen maar willekeurige video’s te zien krijgt die niet relevant zijn voor je interesses.”

Het lijkt niet vaak voor te komen dat mensen sterk beïnvloed worden door TikTok. De meeste mensen gebruiken de app niet als hun belangrijkste nieuwsbron, maar eerder als een vorm van entertainment.

Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies, is het eens met Trilling. “We onderschatten nogal eens hoe de meeste mensen zelf best goed door sociale media kunnen navigeren”, zegt hij.

Om te voorkomen dat iemand een vertekend beeld van de wereld krijgt door eenzijdige blootstelling aan nieuws, is het handig om meerdere bronnen te gebruiken.

“Praat met mensen over het nieuws en bekijk ook andere apps en nieuwsplatforms”, zegt Trilling. Hij benadrukt dat het belangrijk is met anderen te praten over het nieuws. Het liefst met mensen die zich niet in je directe omgeving bevinden. Zo houd je volgens Trilling een evenwichtig beeld van de wereld.