Het Amerikaanse sociale medium Gab is zondag offline gedwongen door domeinnaambeheerder GoDaddy, nadat bleek dat de verdachte van de aanslag op een synagoge in Pittsburgh antisemitische berichten op het medium plaatste. Wat is het ‘sociale medium voor extreemrechts’?
Gab werd in augustus 2016 opgericht uit protest tegen bestaande sociale media. Het platform wordt met name gezien als een alternatief voor Twitter, door gebruikers de mogelijkheid te bieden berichten van maximaal driehonderd tekens (zogenoemde gabs) te schrijven. Ook hanteert het een met Reddit vergelijkbaar systeem waarbij gebruikers een bericht kunnen beoordelen door erop te stemmen.
Het logo dat het sociale medium tot voor kort gebruikte, een kikker met de naam Gabby, wordt vooral gezien als een verwijzing naar de internetmeme Pepe the Frog. Dit cartoonpersonage, oorspronkelijk uit de strip Boy’s Club, is gekaapt door extreemrechts en wordt sinds 2015 met de beweging geassocieerd.
Gab profileert zich als vrijplaats voor de vrijheid van meningsuiting. Op een aantal wettelijk verboden zaken na, zoals terrorisme en de verspreiding van kinderporno, is geen enkel onderwerp taboe.
Dit maakte het sociale medium aantrekkelijk voor extreemrechtse uitingen die op mainstream sociale media niet zijn toegestaan. Onder meer de Amerikaanse racistische nationalist Richard Spencer, de rechtse complotdenker Alex Jones en Andrew Anglin, de oprichter van de neonaziwebsite The Daily Stormer, hebben er een profiel.
‘Meer haatberichten dan Twitter, minder dan 4chan’
Zeven onderzoekers van verschillende universiteiten in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Qatar vonden in februari 2018 dat 5,4 procent van alle gabs een haatwoord bevat. Zij analyseerden daarvoor 22 miljoen berichten afkomstig van 336.000 gebruikers.
Daarmee bevatten Gab-berichten 2,4 keer zo vaak een haatwoord dan een bericht op Twitter, aldus de onderzoekers. Een andere vergelijking: volgens een onderzoek uit 2017 bevat 12 procent van de berichten op het ‘politiek incorrecte’ subforum /pol/ van het online forum 4chan een haatwoord.
De verspreiding van haatberichten was in augustus 2017 aanleiding voor Google om de app van Gab uit zijn Play Store te verwijderen. Om vergelijkbare redenen is de app ook uit de App Store van Apple geweerd.
‘Gab is een broedplaats voor extreemrechts’
“Gab profileert zich als platform voor de vrijheid van meningsuiting, maar dit is vooral een dog whistle (verbloeming om controversiële standpunten te kunnen uiten, red.) voor rechts activisme”, zegt Ico Maly, docent digitale media en politiek aan de Universiteit Tilburg en auteur van het boek Nieuw rechts.
“In theorie staat het open voor iedereen, maar je ziet dat Gab vooral wordt bezocht door aanhangers van nieuw rechts. Op het sociale medium zijn niet echt gematigde stemmen te vinden”, zegt hij. “Het is een broedplaats voor extreemrechts.”
Maly denkt niet dat de blokkade van domeinnaambeheerder GoDaddy het sociale medium definitief offline zal houden. “Dat hangt er ook een beetje vanaf of Gab een andere dienstverlener kan vinden, en hoe groot de publieke controverse daaromheen vervolgens zou zijn.”
“De ervaring leert echter dat het dit soort partijen meestal wel lukt om weer online te komen”, zegt hij. “Dat zag je ook bij de neonaziwebsite The Daily Stormer, dat via andere domeinnamen gewoon weer op het reguliere internet te vinden is.”
https://www.nu.nl/internet/5540354/gab-sociale-medium-extreemrechts.html
