Op afgeschermde delen van het internet gaan al jaren handleidingen met tips om kinderen te misbruiken rond. De Tweede Kamer besprak dinsdagavond een wetsvoorstel om het bezitten en het delen van zo’n handboek te verbieden. Kamerleden juichen de wet toe, maar betwisten het nut als er te weinig mankracht is om haar te handhaven.
Door Rutger OttoAl sinds 2018 is het zogeheten ‘pedohandboek’ onderwerp van gesprek. Toch is een verbod nog steeds niet strafrechtelijk geregeld. Het bezitten en delen van de handleidingen is tot op de dag van vandaag niet strafbaar. In 2018 vergeleek het Openbaar Ministerie (OM) ze met handleidingen om bommen te maken. Ook die zijn niet illegaal in Nederland.
Volgende week dinsdag stemt de Tweede Kamer over de invoering van een nieuwe wet die het verspreiden en bezitten van pedohandleidingen verbiedt. Dat lijkt slechts een formaliteit te worden. “Het geven van tips aan pedofielen is te bizar voor woorden en moet zo snel mogelijk stoppen”, zei VVD-Kamerlid Ingrid Michon-Derkzen dinsdagavond. “Het gaat over letterlijke instructies over hoe je een kind misbruikt, daar draait mijn maag van om.”
Ook D66, de PVV, de SP, het CDA en de PvdA staan achter het wetsvoorstel. “We moeten de ernst van dit soort handleidingen niet onderschatten”, zei Songül Mutluer van de PvdA. “Want ze kunnen bijdragen tot de vreselijke praktijk van kindermisbruik.”
Capaciteit van politie en OM zorgt voor vragen
Verschillende partijen vroegen zich wel af hoe het zit met de handhaving van de wet. De politie en het OM lieten al eerder weten dat ze te weinig mankracht hebben voor actieve opsporing. PVV-Kamerlid Lilian Helder benadrukte daarom dat het geen symbolische wet mag worden. Michiel van Nispen van de SP vroeg zich ook hardop af of de wet wel nut heeft als er in de praktijk niet naar de verspreiding of het bezit van pedohandboeken wordt gezocht.
Volgens minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid) voegt het wetsvoorstel wel degelijk iets toe. Handleidingen die tijdens lopende onderzoeken onderzoeken worden gevonden, gaan gelden als extra bewijs. Maar het is niet alleen bijvangst. “Actief onderzoek kan waar mogelijk ook”, zei de minister. “Gezien de beperkte capaciteit zal dat ook beperkt gebeuren, maar het is niet uitgesloten.”
Ook moet de nieuwe wet de politie meer bevoegdheden geven, bijvoorbeeld om websites waarop dit soort handboeken worden gedeeld offline te halen.
‘Maatschappij accepteert deze handboeken niet’
Yesilgöz benadrukte dat het wetsvoorstel er niet voor zorgt dat handboeken helemaal niet meer gedeeld zullen worden. Maar de wet heeft volgens haar wel een belangrijke preventieve werking. “We maken hiermee duidelijk dat we dit soort handelingen niet accepteren in de maatschappij”, zei de minister.
In 2020 leidde een motie van de VVD ertoe dat het wetsvoorstel er kwam. Dat werd vorig jaar in december naar de Tweede Kamer werd gestuurd. Politieke partijen lieten begin dit jaar weten positief tegenover de nieuwe wet te staan.
Na de wetswijziging komt er een maximale gevangenisstraf van vier jaar te staan op het verspreiden, verwerven of bezitten van een handleiding met tips voor seksueel misbruik van kinderen.
