Inmiddels lijkt het bijna de
gewoonste zaak van de wereld. Je parkeert je auto in de stad en voert, al dan niet
in een app, je kenteken in en kan zo je parkeersessie starten. Door middel van
scanauto’s wordt vervolgens gecontroleerd of voor de geparkeerde auto’s een
parkeerrecht is aangeschaft. Sindsdien is de vraag gesteld of de verplichting
tot het invoeren van het kenteken zich verhoudt tot het recht op privacy.
Een van die zaken begon in
april 2015, toen een heffingsambtenaar een naheffingsaanslag parkeerbelasting
heeft opgelegd voor EUR 58,90. Daartegen is destijds bezwaar gemaakt en is,
nadat deze op 29 januari 2016 is afgewezen, beroep ingesteld. Ruim 2 jaar na
het opleggen van de boete heeft de rechtbank het beroep op 12 oktober 2017
ongegrond verklaard.
Zowel bij de rechtbank als
voor het hof is het (onder andere) de vraag of het door de gemeente Amsterdam
gehanteerde systeem van kentekenparkeren in strijd is met het recht op privacy.
Oordeel
rechtbank
De rechtbank
heeft, met een verwijzing naar (Europese) rechtspraak, beslist dat het begrip
‘privéleven’ een ruim begrip is. Het grondrecht op privacy bescherming omvat dus
niet alleen activiteiten in privéruimten (thuis), maar ook andersoortige
activiteiten daarbuiten. Volgens de rechtbank kan er dus ook in publieke
ruimtes, zoals bij het parkeren op straat, sprake zijn van een schending van
het recht op privéleven. Wel wijst de rechtbank erop dat niet ieder optreden
van de overheid een ‘inmenging’ op het privéleven levert, ook niet als die waarnemingen
plaatsvinden met behulp van apparatuur zoals camera’s.
Dit kan echter weer anders
liggen indien de waarnemingen systematisch worden opgeslagen en bewerkt. Zo
heeft de Hoge
Raad in 2017 beslist dat het gebruik van de Belastingdienst van met
ANPR‑camera’s (Automatic Number
Plate Recognition) verkregen (kenteken)gegevens voor de heffing en de controle
van motorrijtuigenbelasting niet is toegestaan nu daar geen wettelijke basis
voor was (let op: inmiddels is de wet daarop aangepast en is de Belastingdienst
weer gestart met het gebruiken van ANPR-camera’s).
De rechtbank oordeelt in
eerste instantie dat kentekenparkeren geen inbreuk op de privacy behelst. Het
door de scanauto geregistreerde kenteken wordt namelijk versleuteld opgeslagen
en na 48 uur verwijderd. Alleen als blijk dat niet is betaald voor het
parkeren, wordt de versleuteling ongedaan gemaakt en worden de bijbehorende
gegevens langer bewaard,
Oordeel
hof
De belanghebbende laat het er
niet bij zitten en dient hoger beroep in. Het hof
komt echter, net als de rechtbank, tot het oordeel dat geen sprake is van een
verboden inmenging op het privéleven. “De controles door middel van scanauto’s
zijn aan te merken als waarnemingen in de publieke ruimte die op zichzelf geen
verboden inmenging opleveren. De redelijke verwachtingen van belanghebbende
omtrent zijn privacy zijn in dit opzicht niet geschaad. Integendeel, hij kon nu
juist verwachten dat controle van de parkeerbelasting zou plaatsvinden, en dat
bij en ten behoeve van die controle het kenteken van de auto zou worden
geregistreerd.” Net als de rechtbank neemt het hof mee dat het kenteken in
eerste instantie wordt omgezet in een 40 karakters tellende versleutelde code
die na 48 uur wordt verwijderd. De belanghebbende verliest de zaak voor de
tweede keer.
Kentekenparkeren
niet verplicht
Begin 2015 voerde Privacy
First voorzitter Bas Filippini met succes een vergelijkbare rechtszaak
tegen de gemeente Amsterdam over kentekenparkeren. Filippini had bij het
parkeren bewust geen kenteken ingevoerd. De rechtbank oordeelde vervolgens dat
indien een parkeerder geen kenteken opgeeft maar wel aantoonbaar betaald heeft,
er geen parkeerboete mag worden opgelegd. Inmiddels kun je echter op veel
plaatsen alleen nog maar parkeren door middel van je kenteken, zodat de enige
optie vooralsnog lijkt het via (opzettelijk) verkeerd invoeren van het
kenteken. De Hoge
Raad heeft in 2016 immers bevestigd dat naheffing van parkeerbelasting niet
mag wanneer wel parkeerbelasting is betaald maar een verkeerd kenteken voor de
geparkeerde auto is ingevoerd.
https://www.solv.nl/weblog/hof-amsterdam-kentekenparkeren-geen-inbreuk-op-de-privacy/21740