Als het ooit eens helemaal misgaat in Nederland is er één technologie die achttien miljoen Nederlanders daarvan op de hoogte kan stellen: NL-Alert. Maar het nationale alarmsysteem werkt nog niet helemaal zonder problemen.

Als alles loopt zoals het hoort, krijg je maandagmiddag om precies 12.00 uur een bericht op je smartphone met de tekst: “Dit is een NL-Alert controlebericht. U hoeft niets te doen.” 

Ieder half jaar verstuurt de overheid zo’n controlebericht. De check is te vergelijken met de maandelijkse test van het luchtalarm. Al verloopt de smartphonetest nog niet vlekkeloos.

NL-Alert is een systeem dat de overheid gebruikt om burgers te waarschuwen voor gevaar. Voor een aanval van een buitenlandse macht of bijvoorbeeld een natuurramp of bij extreme drukte in een stad.

Dat laatste gebeurde in mei 2017. De politie stuurde toen naar iedereen in Nederland een oproep om uit de hoofdstad weg te blijven. Daar speelde Ajax toen de finale van de Champions League. De straten en pleinen in de stad liepen zo vol dat het volgens de politie gevaarlijk was om nog naar de hoofdstad te komen.

Ontvangers klaagden dat NL-Alert alleen voor rampen is bedoeld. Die kritiek kwam ook van instanties zoals de ANWB. De politie bleef bij zijn standpunt: de waarschuwing was nodig om de veiligheid in Amsterdam te waarborgen.

Hoe werkt NL-Alert?

NL-Alert werkt op basis van cell broadcast, een gsm-standaard die ergens tussen mobiele telefonie en sms in zit. Met cell broadcast kunnen berichten ook verstuurd worden als het netwerk bijvoorbeeld overbelast is.

De geschiedenis van NL-Alert gaat al lang terug. In 2008 zette de regering voor het eerst stappen richting het inzetten van het systeem. Het jaar erop moesten de eerste testen worden gedaan, maar de praktijk bleek weerbarstiger. 

Pas eind 2012 werd NL-Alert voor het eerst in gebruik genomen. In december van dat jaar werd het eerste bericht verstuurd, om te waarschuwen voor een brand in Tolbert.

Bereikt NL-Alert alle Nederlanders?

Nee. Omdat NL-Alert een digitaal systeem is, worden alleen mensen met een smartphone bereikt. Wie geen telefoon, geen bereik of een lege accu heeft, ontvangt het bericht niet. 

Wel wordt de groep die een bericht ontvangt uitgebreid. Bij de recentste test wordt het bericht ook verzonden naar bushaltes, waardoor mensen zonder telefoon de tekst daar kunnen lezen.

Werkt NL-Alert al perfect?

Momenteel kampt NL-Alert met veel technische obstakels. Eén van de problemen die jaarlijks terugkomt, is dat veel gebruikers het bericht helemaal niet ontvangen. 

Dat gebeurde bijvoorbeeld in Flevoland, waar een onderzoek werd ingesteld. En in Brabant, waar ook werd gekeken naar de problemen. En in Utrecht.

Dan zijn er ook nog de gevallen bekend waarbij ontvangers niet één, maar soms wel tien meldingen tegelijk krijgen. De oorzaak daarvan is niet bekend.

Gaat NL-Alert het luchtalarm vervangen?

In 2014 stelde toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten dat de sirenes op termijn niet meer nodig zouden zijn en dat NL-Alert het voornaamste middel zou worden om alarm te slaan. 

Aanvankelijk was het plan om het luchtalarm vanaf 2018 te vervangen door NL-Alert, maar die deadline werd uitgesteld naar 2020. Er werd geen reden voor het uitstel genoemd.

Hoe zorg je ervoor dat je een NL-Alert kunt ontvangen?

In sommige gevallen is het nodig dat gebruikers zelf hun telefoon instellen, zodat zij het bericht kunnen ontvangen. Dat verschilt per toestel. Smartphones van Huawei of Samsung staan bijvoorbeeld standaard al juist ingesteld, maar die van veel onbekendere merken niet.

Wil je controleren of je telefoon NL-Alert ondersteunt? 

Op Android: Ga naar Instellingen > Draadloos en netwerken > Meer > Nooduitzendingen

Op iOS: Ga naar Instellingen > Berichtgeving > Noodmeldingen

De instellingenmenu’s kunnen per telefoon verschillen. Je kunt daarom ook kijken op de website van NL-Alert. Die heeft een ‘instelhulp’ waar je je telefoon handmatig kunt configureren. Wel zo handig.

https://www.nu.nl/tech/5606579/moet-weten-nl-alert-controlebericht-smartphone.html