Het gebruik van surveillancesoftware bij online tentamens heeft grote impact op de privacy van leerlingen en mag dan ook alleen worden ingezet als het echt noodzakelijk is, zo stelt de Autoriteit Persoonsgegevens. En niet alleen bij het gebruik van surveillancesoftware moeten scholen rekening houden met de privacy van leerlingen, ook voor de inzet van videobellen moet er beleid aanwezig zijn.
De privacytoezichthouder ontving van ouders, leerlingen, studenten en docenten vragen over de verwerking van persoonsgegevens in het afstandsonderwijs. Zo zijn er zorgen over de veiligheid van de gebruikte systemen en of gegevens van leerlingen niet in verkeerde handen terecht kunnen komen. Daarop startte de Autoriteit Persoonsgegevens een onderzoek naar het gebruik van surveillancesoftware en videobellen in het onderwijs.
Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de privacytoezichthouder verschillende aanbevelingen opgesteld. Zo mogen onderwijsinstellingen surveillancesoftware alleen inzetten als het echt noodzakelijk is. De software die studenten moeten installeren heeft onder andere toegang tot webcam, microfoon en browser van hun systeem en filmt de student tijdens het maken van het examen. Onderwijsinstellingen moet ook nagaan of er geen minder ingrijpende methode van examinering mogelijk is, bijvoorbeeld via het laten inleveren van een werkstuk of essay. Ook moeten scholen motiveren waarom surveillancesoftware voor bepaalde toetsen en tentamens noodzakelijk is.
Is het gebruik van de software noodzakelijk, dan dienen onderwijsinstellingen de inbreuk op de privacy van leerlingen te beperken. “Dit kunt u bijvoorbeeld doen door toetsen of tentamens samen te voegen, zodat er zo min
mogelijk momenten van online proctoring zijn”, aldus de Autoriteit Persoonsgegevens. Tevens moet periodiek bij versoepeling van de coronamaatregelen worden geëvalueerd of de inzet van surveillancesoftware nog nodig is.
Videobellen
Wanneer scholen onderwijs via videobellen geven moet er eerst zijn bepaald op welke grondslag uit de AVG dit plaatsvindt. Daarnaast mogen verzamelde gegevens niet voor andere zaken worden ingezet. In het geval van opgenomen lessen of colleges mogen daarin in principe geen leerlingen of studenten te zien zijn.
“U mag niet zomaar opnames maken waarop leerlingen of studenten te zien zijn. Dit mag alleen
in uitzonderingssituaties. U moet dan goed kunnen onderbouwen waarom dit noodzakelijk is.
En dit van tevoren duidelijk uitleggen aan uw leerlingen of studenten”, zo stelt de AP. Tevens wordt geadviseerd om met de standaardinstellingen van de gebruikte applicatie te werken, om zo de privacy zo veel mogelijk te beschermen.